Οι ρευματικές παθήσεις αφορούν όλους μας…
Σήμερα είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους…

Ρευματικές παθήσεις είναι οι μη τραυματικές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, δηλ. των αρθρώσεων, τενόντων, συνδέσμων, ορογόνων θυλάκων, μυών, οστών και σπονδυλικής στήλης. Ορισμένες όμως ρευματικές παθήσεις, όπως π.χ. οι αυτοάνοσες, δεν περιορίζονται μόνο στο μυοσκελετικό σύστημα, αλλά προσβάλλουν και διάφορα άλλα όργανα ή συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, όπως π.χ. τους νεφρούς, τα μάτια, τους πνεύμονες, την καρδιά, τα νεύρα, τον εγκέφαλο, το δέρμα, το ήπαρ, τις αρτηρίες, τις φλέβες κ.λπ.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν είχαν γίνει στην Ελλάδα επιδημιολογικές μελέτες για την εκτίμηση του επιπολασμού (δηλ. της συχνότητας) των ρευματικών παθήσεων στο γενικό πληθυσμό, των επιπτώσεών τους στους ασθενείς και στο κοινωνικό σύνολο και της αντιμετώπισής τους στο επίπεδο του γενικού πληθυσμού.

Για τους λόγους αυτούς, αλλά και πολλούς άλλους, στο Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας σχεδιάσαμε, οργανώσαμε και πραγματοποιήσαμε με τη συνεργασία πολλών γιατρών ρευματολόγων την πρώτη πανελλήνια επιδημιολογική έρευνα για τις ρευματικές παθήσεις στο γενικό πληθυσμό αστικών, ημιαστικών και αγροτικών περιοχών στη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Ελλάδα.

Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι:

1.  Οι ρευματικές παθήσεις (είναι περίπου 200) αποτελούν ένα μέγιστο και πολυδιάστατο κοινωνικό πρόβλημα στη χώρα μας, που δεν αφορά μόνο  τους ασθενείς ή, όπως πιστεύεται, μόνο τις μεγάλες ηλικίες, αλλά αφορά όλες τις ηλικίες καθώς και το κοινωνικό σύνολο, διότι:

•    Είναι πολύ συχνές, αφού 27% των ενηλίκων, δηλ. πάνω από 2.500.000 Έλληνες, προσβάλλονται από κάποια ρευματική πάθηση. Από το σύνολο μάλιστα των προσβαλλόμενων από ρευματικές παθήσεις το 67% είναι άτομα του εργατικού δυναμικού, δηλ. ηλικίας 19-65 ετών.

•    Στο σύνολο του γενικού πληθυσμού οι ρευματικές παθήσεις αποτελούν, μεταξύ όλων των άλλων ομάδων παθήσεων, το πιο συχνό αίτιο & ευθύνονται για το:
          -  39% των χρόνιων προβλημάτων υγείας
          -  47% της μακροχρόνιας σωματικής ανικανότητας (αναπηρικές συντάξεις κ.λπ.)
          -  26% των  απουσιών από την εργασία και
          -  20% των ιατρικών επισκέψεων

•    Στον εργαζόμενο πληθυσμό της χώρας μας, δηλαδή στα άτομα ηλικίας 19-65 ετών, οι ρευματικές παθήσεις αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα υγείας, αφού είναι, μεταξύ όλων των άλλων ομάδων παθήσεων, το πιο συχνό αίτιο & ευθύνονται για το:
          -  39% των χρόνιων προβλημάτων υγείας
          -  51% της μακροχρόνιας σωματικής ανικανότητας (αναπηρικές συντάξεις κ.λπ.)
          -  31% των  απουσιών από την εργασία και
          -  22% των ιατρικών επισκέψεων &
          -  26% της  χρήσης φαρμάκων με συνταγή

2. Το πρόβλημα των ρευματικών παθήσεων μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με δύο βασικές προϋποθέσεις: την έγκαιρη διάγνωση και την πρώιμη και ορθή θεραπευτική  παρέμβαση. Οι προϋποθέσεις αυτές μπορεί να εξασφαλιστούν με την έγκαιρη επίσκεψη των ασθενών σε ρευματολόγους.

3.    Οι Έλληνες ασθενείς με τις παθήσεις αυτές δεν είναι χρήστες των σύγχρονων θεραπευτικών δυνατοτήτων που τους προσφέρει η Ρευματολογία, διότι καθυστερούν πολύ να απευθυνθούν στους ειδικούς γιατρούς, αφού π.χ. επισκέπτονται ρευματολόγους, όταν εμφανίζεται η νόσος τους, μόνο:
    
     •    19% των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα
     •    10% των ασθενών με αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα
     •    12% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα
      
4.   Η καθυστέρηση αυτή έχει ως συνέπεια τη μη ορθή διάγνωση και τη μη  εφαρμογή σωστής θεραπείας και έτσι την πρόκληση παραμορφώσεων και μη αναστρέψιμων βλαβών στις αρθρώσεις ή και σε άλλα όργανα με τελικό αποτέλεσμα μόνιμες κινητικές ή άλλες λειτουργικές διαταραχές ή και αναπηρία.

Τα παραπάνω ευρήματα μας οδήγησαν στο σχεδιασμό, την οργάνωση και την πραγματοποίηση πρόσφατα δεύτερης πανελλήνιας επιδημιολογικής έρευνας για τις ρευματικές παθήσεις στο γενικό πληθυσμό αστικών, ημιαστικών και αγροτικών περιοχών στη Βόρεια, Κεντρική και Νότια Ελλάδα με κύριους στόχους:
           α) Να διερευνηθεί αν, όπως οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα ή ψωριασική αρθρίτιδα, έτσι και οι ασθενείς με άλλες ρευματικές παθήσεις καθυστερούν επίσης πολύ να επισκεφθούν γιατρούς – ρευματολόγους.
           β) Να διερευνηθούν τα αίτια της καθυστέρησης στην επίσκεψη των ασθενών με ρευματικές παθήσεις σε ρευματολόγους και
           γ) Να εκτιμηθεί το επίπεδο της παρεχόμενης στο κοινό ενημέρωσης για τις ρευματικές παθήσεις.

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας έδειξαν ότι:

1.    Οι ασθενείς και με άλλες ρευματικές παθήσεις καθυστερούν πολύ να επισκεφθούν ρευματολόγους. Συγκεκριμένα απευθύνονται σε ρευματολόγους, όταν εμφανίζεται η νόσος τους,  μόνο:
       •    5,5% των ασθενών με πόνο ή αρθρίτιδα σε μια άρθρωση
       •    22,5% των ασθενών με πόνο ή αρθρίτιδα σε 2 ή περισσότερες αρθρώσεις
       •    3% των ασθενών με οσφυαλγία
       •    8% των ασθενών με αυχεναλγία

2. Το κύριο αίτιο της καθυστέρησης στην επίσκεψη σε ρευματολόγους είναι ότι το 87% των Ελλήνων δεν γνωρίζει τι είναι οι ρευματικές παθήσεις, ούτε γνωρίζει ότι θα πρέπει να απευθυνθεί σε ρευματολόγους αν έχει ή αν παρουσιάσει πόνο μη τραυματικής αιτιολογίας σε αρθρώσεις ή τένοντες, στη μέση ή στον αυχένα, που είναι το κύριο και κοινό σύμπτωμα των ρευματικών παθήσεων.

3. Το σημαντικότερο αίτιο της άγνοιας του κοινού για τις ρευματικές παθήσεις είναι η έλλειψη ενημέρωσης, αφού διαπιστώθηκε ότι η παρεχόμενη προς το κοινό ενημέρωση για τις ρευματικές  παθήσεις από οποιαδήποτε πηγή, όπως π.χ. ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα μαζικής ενημέρωσης (TV, ραδιόφωνο, διαδίκτυο, εφημερίδες, περιοδικά, άλλα έντυπα), ομιλίες, θεράποντες γιατροί  κ.ά., θεωρείται:
       •    Ανύπαρκτη από το 47,1% του πληθυσμού της έρευνας
       •    Ελάχιστη από το 47,5% του πληθυσμού της έρευνας
       •    Αρκετή από το 5,1% του πληθυσμού της έρευνας
       •    Μεγάλη από το 0,3% του πληθυσμού της έρευνας

Για την ανατροπή αυτής της κατάστασης είναι απολύτως αναγκαία η συστηματική και σε πανελλήνια κλίμακα ενημέρωση του Κοινού για τις ρευματικές παθήσεις. Με στόχο τη συμβολή του προς την κατεύθυνση αυτής της ενημέρωσης, το Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας στα πλαίσια του κοινωνικού του έργου και μεταξύ άλλων  δραστηριοτήτων έχει εκπονήσει και υλοποιεί σχετικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει:
       •    Συνοπτική, περιεκτική & εκλαϊκευμένη περιγραφή των ρευματικών παθήσεων στην Ιστοσελίδα του Ιδρύματος
       •    Παραγωγή & προβολή σε εθνικό δίκτυο ενημερωτικών ραδιοφωνικών & τηλεοπτικών μηνυμάτων  για τις ρευματικές παθήσεις
       •    Video για τις ρευματικές παθήσεις στην Ιστοσελίδα του Ιδρύματος
       •    Ημερίδες Ενημέρωσης του Κοινού για τις ρευματικές παθήσεις. Οι Ημερίδες αυτές πραγματοποιούνται στις Πρωτεύουσες των Νομών και σε μεγάλες πόλεις της χώρας μας και οργανώνονται σε συνεργασία με τους κατά τόπους Δήμους και Ιατρικούς Συλλόγους
       •    Συνεντεύξεις για τις ρευματικές παθήσεις σε Ραδιοφωνικούς & Τηλεοπτικούς Σταθμούς
       •    Δημοσιεύσεις για τις ρευματικές παθήσεις στον Ημερήσιο Τύπο & Περιοδικά
       •    Άλλες σχετικές δραστηριότητες